Κείμενο πολιτικής πρότασης για το DigitalGreece2020
Οι ομάδες συζήτησης στο Φόρουμ Ψηφιακή Ελλάδα 2020 έχουν χωριστεί σε 7 ενότητες. Στόχος των θεματικών ενοτήτων είναι να καλύψουν όλο το φάσμα της ψηφιακής πραγματικότητας με τέτοιον τρόπο ώστε να λάβουν υπόψη την ελληνική πραγματικότητα, ενσωματώνοντας ταυτόχρονα την ευρωπαϊκή εμπειρία της Digital Agenda 2020.
Στο κείμενο που ακολουθεί καταγράφεται αδρά το πεδίο διαλόγου, σχεδιασμού και δράσης κάθε ομάδας και καταγράφονται όχι περιοριστικά οι θεματικές ενότητες συζήτησης. Παράλληλα με την κατηγοριοποίηση αυτή, η κάθε ομάδα θα παρακολουθεί τις εργασίες άλλων ομάδων οι οποίες επεξεργάζονται εφαπτόμενα αντικείμενα.
Ομάδα1: Ομάδα e-Επιχειρηματικότητας
H διεθνής εμπειρία διδάσκει πως η επιχειρηματική δραστηριοποίηση στον χώρο της ψηφιακής οικονομίας μπορεί να αποφέρει τεράστια οφέλη για τον καταναλωτή και τις επιχειρήσεις, αλλά και συνολικά για την οικονομική ανάπτυξη μίας χώρας. Οι επιχειρήσεις δημιουργούν νέα κανάλια προσέγγισης με τον καταναλωτή, νέα προϊόντα και νέες υπηρεσίες. Οι καταναλωτές έχουν πρόσβαση σε μία ευρύτερη αγορά, μία παγκόσμια ηλεκτρονική αγορά, εκμεταλλευόμενοι τα θετικά σημεία του ανταγωνισμού
Σε μία περίοδο οικονομικών προκλήσεων η ανάπτυξη της e-επιχειρηματικότητας είναι κάτι παραπάνω από μία ακόμα απάντηση για ένα καλύτερο οικονομικό περιβάλλον. Δεν αρκεί απλώς η μετατροπή των σημερινών υπηρεσιών σε νέες online υπηρεσίες. Η ανάπτυξη της e-επιχειρηματικότας μπορεί να διαμορφώσει μία νέα σχέση αγοράς-καταναλωτή, να συντομεύσει την απόσταση ανάμεσα στην καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, να δώσει ευκαιρίες επιχειρηματικότητας σε γεωγραφικά απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, να συνδυάσει την έρευνα και την επιχειρηματική δραστηριότητα. Μία νέα ψηφιακή αγορά θα μπορέσει να υπερβεί τις όποιες στρεβλώσεις της ελληνικής οικονομίας, να διαρρήξει ολιγοπωλιακές και μονοπωλιακές πρακτικές ενώ οι πολίτες θα αναπτύξουν μία νέα καταναλωτική συμπεριφορά, έχοντας περισσότερες δυνατότητες για σύγκριση και αξιολόγηση των προϊόντων. Η παγκοσμιοποιημένη πλέον ενιαία ψηφιακή αγορά εργασίας μπορεί να δώσει απαντήσεις σε προβλήματα ανεργίας και να δώσει νέες ευκαιρίες για απασχόληση ενώ οι διασυνοριακές αγορές δημιουργούν μία νέα πραγματικότητα για τον καταναλωτή και την επιχείρηση.
Η ανάπτυξη της e-επιχειρηματικότητας αφορά το σύνολο των υπηρεσιών που μπορεί να λαμβάνει ο πολίτης από τον ιδιωτικό τομέα. Έτσι η Ομάδα πρέπει να σχεδιάσει την μετάβαση των παραδοσιακά παρεχόμενων υπηρεσιών που προσφέρονται σήμερα προς την κατεύθυνση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, βελτιώνοντας την καθημερινότητα του καταναλωτή, προσφέροντας περισσότερη διαφάνεια και περισσότερη αξιοπιστία, εξασφαλίζοντας την βιωσιμότητα της επιχείρησης μέσα σε καινούργια περιβάλλοντα.
Στόχος της Ομάδας είναι να μελετήσει τα κίνητρα που πρέπει να δοθούν σε νέες e-επιχειρήσεις, την θεμελίωση μίας νέας καταναλωτικής σχέσης αγοράς-πολίτη, την προστασία του καταναλωτή στις ηλεκτρονικές αγορές, την σύνδεση της καινοτομίας και της έρευνας με την επιχειρηματικότητα, την διερεύνηση κινήτρων για την εξ αποστάσεως εργασία καθώς και να μελετήσει τις ευρωπαϊκές κα διεθνείς πρακτικές. Πρέπει επίσης να αξιοποιήσει και να καταγράψει την μέχρι σήμερα εμπειρία των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο. Τέλος πρέπει να μελετήσει όλες τις προκλήσεις που έρχονται μαζί με τις διασυνοριακές αγορές.
Θεματικές ενότητες συζήτησης:
· Καταγραφή εμπειριών και προβλημάτων από e-επιχειρήσεις
· Σχεδιασμός και θεσμοθέτηση κινήτρων για νέες e-επιχειρήσεις
· Προστασία και δικαιώματα του καταναλωτή στο νέο περιβάλλον
· Ενίσχυση επιχειρήσεων για την ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών και την ενίσχυση της εξωστρέφειας
· Ενθάρρυνση της ανάπτυξης ψηφιακού ελληνικού περιεχομένου σε συνδυασμό με την επιχειρηματικότητα
· Προκλήσεις και προβλήματα στις διασυνοριακές συναλλαγές
Ομάδα 2: Ομάδα Διαλειτουργικότητας, Ελεύθερου Λογισμικού/ Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ) και Ανοικτού Περιεχομένου και Δεδομένων.
Η χρήση ΕΛ/ΛΑΚ, η επίτευξη διαλειτουργικότητας μεταξύ διαφορετικών εφαρμογών και πληροφοριακών συστημάτων και η προώθηση του Ανοικτού Περιεχομένου και Δεδομένων μπορούν να συνεισφέρουν θετικά τόσο στη δημιουργία ανοιχτών αγορών από τις οποίες μπορεί να ωφεληθεί ο καταναλωτής και να ενισχυθεί ο τοπικός παραγωγός, όσο και στην πιο εύρυθμη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και στην παροχή υπηρεσιών υψηλότερης ποιότητας και μικρότερου κόστους στον πολίτη.
Συνολικά μπορούμε να πούμε ότι το ΕΛ/ΛΑΚ, η διαλειτουργικότητα και τα Ανοιχτά Δεδομένα, μολονότι δεν αποτελούν πανάκεια, συνεισφέρουν κατεξοχήν στη μείωση του κόστους, στη διάδοση της γνώσης και στην ενίσχυση της καινοτομίας και, τέλος, στην αύξηση της διαφάνειας και του δημοσίου ελέγχου.
Η μείωση του κόστους από τη χρήση ΕΛ/ΛΑΚ προκύπτει τόσο από την μη πληρωμή αδειών που αποτελούν ήδη ένα τεράστιο κόστος για την Ελληνική Δημόσια Διοίκηση, όσο κυρίως και από το μεσο/ μακροπρόθεσμο όφελος από την ανάπτυξη τοπικών δεξιοτήτων μέσα στην ίδια τη δημόσια διοίκηση, τη μη εξάρτηση από συγκεκριμένους παρόχους λογισμικού και τη δημιουργία πραγματικά ανταγωνιστικής εγχώριας αγοράς λογισμικού που θα μπορεί να προσφέρει υποστήριξη και προϊόντα βασισμένα σε τοπική γνώση και προγραμματιστές. Προκειμένου, ωστόσο, να πραγματοποιηθεί το όραμα της χρήσης ΕΛ/ΛΑΚ και να μεγιστοποιηθούν τα θετικά οικονομικά αποτελεσμάτα από τη χρήση του, είναι ανάγκη να υπάρξει ένας γενικότερος σχεδιασμός που να μη στέκεται μόνο στα οφέλη από την έλλειψη τιμήματος για την απόκτηση αδειών χρήσης λογισμικού, αλλά να προσπαθεί να καλλιεργήσει μια ζωντανή κοινότητα προγραμματιστών ΕΛ/ΛΑΚ, να στηρίξει τη δημιουργία αντίστοιχων εταιριών, να έχει ως στόχο την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων, να είναι συνδεδεμένη με εκπαιδευτικά προγράμματα όχι μόνο στην τριτοβάθμια, αλλά και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και να διαθέτει στον κλάδο της πληροφορικής ευέλικτα χρηματοδοτικά προγράμματα που να μπορούν να ενισχύσουν την καινοτομία στο χώρο της πληροφορικής.
Η Διαλειτουργικότητα μπορεί επίσης να συνεισφέρει στη μείωση του κόστους κυρίως υπό την έννοια του να αποφεύγεται η επανειλημμένη αγορά των ίδιων συστημάτων από τη δημόσια διοίκηση ώστε να μπορούν να διαλειτουργήσουν και από τη συνακόλουθη αύξηση της παραγωγικότητας Για το λόγο αυτό είναι ανάγκη να υπάρχει μία συντονισμένη και ενιαία πολιτική που να επιβάλει τη διαλειτουργικότητα και τη χρήση ανοικτών προτύπων ως προϋπόθεση για την προμήθεια οποιουδήποτε πληροφοριακού συστήματος στο δημόσιο.
Η χρήση ανοιχτών δεδομένων έχει εξαιρετικά σημαντικές θετικές επιπτώσεις στο τρόπο λειτουργίας τόσο της δημόσιας διοίκησης όσο και της αγοράς. Η χρήση ανοιχτών γεωχωρικών δεδομένων, για παράδειγμα, επιτρέπει τη δημιουργία μίας σειράς από υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, όπως αυτής της δημιουργίας και ενημέρωσης των δασικών χαρτών, με μικρό κόστος παραγωγής και συντήρησης. Η χρήση ανοιχτών οικονομικών δεδομένων επιτρέπει τον καλύτερο δημόσιο έλεγχο των δημοσίων δαπανών καθώς μπορούν να δημιουργηθούν υπηρεσίες οι οποίες να επιτρέπουν στον πολίτη να έχει άμεση εικόνα του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιείται το δημόσιο χρήμα και αναλόγως να ελέγχει την εκάστοτε κυβέρνηση. Τέλος η χρήση ανοιχτών δεδομένων σε διαφόρους τομείς της αγοράς, όπως για παράδειγμα ο αριθμός και το είδος των τουριστικών επιχειρήσεων σε διαφορετικές περιοχές της Ελλάδος, μπορεί να ενισχύσει τον ανταγωνισμό, να επιτρέψει τη δημιουργία υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας και να βελτιώσει τη λειτουργία της συγκεκριμένης αγοράς. Το άνοιγμα των δεδομένων συχνά ταυτίζεται με τη χρήση των σχετικών ανοιχτών αδειών χρήσης για συγκεκριμένα σύνολα δεδομένων. Ωστόσο η πράξη έχει αποδείξει, ότι το άνοιγμα των δεδομένων αποτελεί μια πιο περίπλοκη διαδικασία που έχει έντονο οργανωτική και επιχειρησιακή διάσταση και περιλαμβάνει τη συλλογή, εκκαθάριση, διάθεση από σταθερό σημείο και διαρκή συντήρηση των δεδομένων. Αυτά είναι απαραίτητα στάδια για την οποιαδήποτε περαιτέρω χρήση δεδομένων και διασφαλίζονται με ειδικούς νόμους όπως ο ν.3448/2006 για την περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληροφορίας ή η Οδηγία INSPIRE για τα γεωχωρικά δεδομένα. Ακόμη και αυτοί οι νόμοι, ωστόσο, δεν είναι αρκετοί για να υπάρξουν ανοιχτά δεδομένα. Και πάλι είναι ανάγκη να υπάρξουν οργανωτικές δομές και διαδικασίες που να επιβάλλονται από την κεντρική διοίκηση και να στοχεύουν στη δημιουργία δομών που επιτρέπουν το άνοιγμα και περαιτέρω χρήση των ανοιχτών δεδομένων για την προσφορά καινοτόμων υπηρεσιών στον πολίτη και τον καταναλωτή.
Τέλος, το ανοιχτό περιεχόμενο εμφανίζει αντίστοιχα χαρακτηριστικά με τα ανοιχτά δεδομένα, μολονότι εδώ είναι ακόμη μεγαλύτερη και σημαντικότερη η εκπαιδευτική και πολιτιστική του διάσταση. Το ανοιχτό περιεχόμενο επιτρέπει τη δημιουργία εφαρμογών Ανοιχτού Εκπαιδευτικών Πόρων που ενισχύουν την αυτονομία και δημιουργικότητα του μαθητή, φοιτητή και ερευνητή και βελτιώνουν διαρκώς το εκπαιδευτικό υλικό και τη διαδικασία. Και εδώ, ωστόσο, παρά την ύπαρξη τυποποιημένων αδειών με διεθνή αναγνώριση και χρήση όπως οι Creative Commons, αντιμετωπίζουμε σοβαρά προβλήματα με την υπάρχουσα νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, ειδικά σε σχέση με τη διαφάνεια στον τρόπο λειτουργίας των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης και τα προβλήματα δικαίου ανταγωνισμού που προξενεί η λειτουργία τους, στον προσδιορισμό των εξαιρέσεων στο δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας και στον τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος των ορφανών έργων. Σε κάθε περίπτωση και εδώ η χρήση αδειών ανοιχτού περιεχομένου αποτελεί το τελευταίο στάδιο μιας πιο περίπλοκης διαδικασίας που περιλαμβάνει την εκκαθάριση των δικαιωμάτων επί των έργων, τη δημιουργία συνεργατικών δομών και την αντιμετώπιση ζητημάτων διατήρησης και συντήρησης του Ελληνικού Πολιτιστικού και εκπαιδευτικού ψηφιακού πολιτιστικού αποθέματος. H σύνδεση με Ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες όπως τα προγράμματα COMMUNIA, EVPSI/ LAPSI και EUROPEANA είναι σκόπιμη. Η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και ακαδημαϊκών δασκάλων αποτελεί και πάλι το ζητούμενο, ενώ είναι απαραίτητο να υπάρξει και μέριμνα για τη δημιουργία μιας εθνικής πολιτικής για τη χρήση λεξιλογίων, σχημάτων, οντολογιών και άλλων σημασιολογικών αποτυπώσεων της πληροφορίας διαφόρων ειδών προκειμένου να μπορούν να παραχθούν πραγματικά διαλειτουργικές και χρηστικές εφαρμογές και υπηρεσίες στη λογική του σημασιολογικού ιστού.
Τόσο οι πολιτικές διαλειτουργικότητας, όσο και αυτές της χρήσης ΕΛ/ΛΑΚ και ανοιχτών δεδομένων/ περιεχομένου πρέπει να ειδωθούν ως μέρος μια γενικότερης προσπάθειας να δημιουργηθεί ένας ενιαίος Ελληνικός πληροφοριακός χώρος εντός του οποίου θα είναι δυνατή η ελεύθερη διακίνηση και περαιτέρω χρήση πληροφοριακών αγαθών προκειμένου να μειωθεί το κόστος για τον πολίτη και τον καταναλωτή, να βελτιωθεί το επίπεδο των υπηρεσιών, να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα, η καινοτομία και η δημιουργικότητα και να επιτευχθεί βιώσιμη ανάπτυξη και αξιοποίηση των τοπικών δεξιοτήτων και των εθνικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων.
Συνοψίζοντας, η διαλειτουργικότητα όπως και η χρήση ΕΛ/ΛΑΚ και ανοικτών δεδομένων και περιεχομένου έχει πολλαπλά οφέλη άμεσα και έμμεσα, αλλά απαιτεί έναν συνολικότερο σχεδιασμό, κεντρική στρατηγική και κυρίως άμεση σύνδεση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με την εφαρμογή αυτών των στρατηγικών. Ειδικότερα, η ομάδα εργασίας θα πρέπει να αναλάβει τις ακόλουθες δράσεις:
1. συνοπτική αποτύπωση της κατάστασης στο χώρο της διαλειτουργικότητας, χρήσης ΕΛ/ΛΑΚ, και ανοικτών δεδομένων και περιεχομένου
2. προσδιορισμός των θεσμικών προβλημάτων στις παραπάνω περιοχές και πρόταση ενός βασικού μοντέλου άμεσης διαχείρισης τους με το μικρότερο δυνατόν κόστος
3. παρουσίαση των ειδών νομικών, οργανωτικών και τεχνικών εργαλείων που ενδεχομένως υπάρχουν σε άλλες χώρες και θα μπορούσαν να βοηθήσουν δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς στο να εφαρμόζουν πολιτικές διαλειτουργικότητας, ΕΛ/ΛΑΚ και ανοικτών δεδομένων/ περιεχομένου
4. προσδιορισμός του είδους και της βαθμίδας στην οποία σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα ή υλικό θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν όπως και επαναπροσδιορισμός της ενημερωτικής λειτουργίας οργανισμών όπως ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) και ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ)
5. παρουσίαση των βασικών χαρακτηριστικών μιας εθνικής ανοιχτής πληροφοριακής υποδομής.
Θεματικές συζητήσεις:
· Οι Μαθητικοί υπολογιστές, Ψηφιακό Σχολείο, Ανοιχτοί Εκπαιδευτικοί Πόροι ΕΛΛΑΚ και ανοιχτά δεδομένα/ περιεχόμενο
· Ανοιχτά Δεδομένα και Έρευνα
· Μαθήματα σημασιολογικού ιστού και αρχιτεκτονικής δεδομένων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση
· Δημιουργία Κέντρων Καινοτομίας ΕΛΛΑΚ/ ανοιχτών δεδομένων/ περιεχομένου στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
· ΕΛΛΑΚ/ ανοιχτά δεδομένα/ περιεχόμενο και Δημόσια Διοίκηση
· Ανοιχτά επιχειρηματικά μοντέλα και χρηματοδοτικά εργαλεία
· Ανοιχτές άδειες
· Περαιτέρω χρήση δημόσιων δεδομένων
· Ανοιχτές Υπηρεσίες και φορητότητα δεδομένων
· Διαδικασίας και εργαλειοθήκες για τη χρήση ΕΛΛΑΚ/ ανοιχτών δεδομένων/ περιεχομένου
· Mash-ups επιχειρηματικότητα και δημόσια διοίκηση
· Ανοιχτά Δεδομένα, Φορητότητα Δεδομένων και Προστασία Προσωπικών Δεδομένων
· Linked Data
Ομάδα 3: Ομάδα Εμπιστοσύνης και Ασφάλειας στο Διαδίκτυο
Έχει παρατηρηθεί πως στην Ελλάδα υπάρχει χαμηλός δείκτης εμπιστοσύνης στις ηλεκτρονικές συναλλαγές και κυρίως στις συναλλαγές που αφορούν αγορές και χρήση πιστωτικής κάρτας online. Η εμπέδωση και η επέκταση της ασφάλειας στον ψηφιακό κόσμο είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη τόσο της e-επιχειρηματικότητας αλλά και κάθε είδους υπηρεσίας του κράτους με τον πολίτη. O πολίτης πρέπει πρώτα να αισθανθεί ασφαλής για να πραγματοποιήσει τις συναλλαγές του μέσω διαδικτύου, να εμπιστευθεί τα εργαλεία που του προσφέρονται. Η εμπιστοσύνη αυτή θα διαμορφωθεί μόνο μέσα από την αίσθηση του ελέγχου που πρέπει να αποκτήσει ο πολίτης. Ο κάθε χρήστης ηλεκτρονικών συναλλαγών πρέπει να αισθάνεται πως έχει την απόλυτη και άμεση εποπτεία αυτής της άυλης συναλλαγής και προς τούτο απαιτείται ένα ξεκάθαρο πλαίσιο λειτουργίας.
Παράλληλα με την ενίσχυση της εμπιστοσύνη στην ασφάλεια των ηλεκτρονικών συναλλαγών των καταναλωτών/χρηστών, απαιτούνται αντίστοιχες στοχευμένες ενέργειες και προς τους επιχειρηματίες/προμηθευτές των υπηρεσιών αυτών. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο της ΚτΠ (http://www.observatory.gr/files/mele...εις2008.pdf), στην Ελλάδα μόλις 2 στις 10 επιχειρήσεις κάνουν ηλεκτρονικές παραγγελίες, 1 στις 10 δέχεται ηλεκτρονικές παραγγελίες ενώ η παρουσία επιχειρήσεων με υποδομή ηλεκτρονικών υπολογιστών σε market places αγγίζει μόλις το 3%, γεγονός που αποτυπώνει την οξύτητα του προβλήματος.
Ακόμα πιο σημαντική και από τη σωστή ενημέρωση χρηστών και προμηθευτών ηλεκτρονικών υπηρεσιών είναι η ίδια η εξασφάλιση της ασφάλειας στις συναλλαγές. Η ενίσχυση της ασφάλειας θα βασιστεί σε δύο άξονες. Ο πρώτος άξονας θα περιλαμβάνει δράσεις για την κατάρτιση και ενημέρωση των επαγγελματιών ΤΠΕ, καθώς είναι απαραίτητο να γίνει συνείδηση ότι η ασφάλεια δεν είναι συμπληρωματική λειτουργία ενός συστήματος, αλλά βασικό σχεδιαστικό χαρακτηριστικό του. Δεύτερο άξονα θα αποτελέσει η ενθάρρυνση της βασικής έρευνας στην ασφάλεια συστημάτων και στην προστασία της ιδιωτικότητας.
Η Ομάδα πρέπει να μελετήσει την ενημέρωση των πολιτών για την προστασία της δικής τους ψηφιακής περιουσίας. Ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού παγκοσμίως δεν γνωρίζει πως να προστατεύσει αποτελεσματικά τα προσωπικά του δεδομένα (φωτογραφίες, κωδικούς, έγγραφα, ακούσια ανοιχτή πρόσβαση σε ασύρματα τοπικά δίκτυα κ.α.) κάτι που ενισχύει την τεχνοφοβία και την άρνηση χρήσης της τεχνολογίας.
Στόχος της Ομάδας είναι η σχεδίαση μέτρων για την προώθηση του αισθήματος ασφάλειας σχετικά με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, την ενημέρωση του πληθυσμού για τους ψηφιακούς κινδύνους με ειδική μέριμνα για συγκεκριμένες ομάδες. Πρέπει να περιγραφεί με ποιόν τρόπο ο πολίτης του 2020 θα κάνει άφοβα τις συναλλαγές του με τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, θα προστατεύεται από κάθε είδους παρεμβάσεις το απόρρητο των επικοινωνιών του και θα μπορεί να περιφρουρήσει ο ίδιος των ιδιωτική του ψηφιακή περιουσία.
Θεματικές ενότητες συζήτησης:
· Η προστασία των προσωπικών δεδομένων του πολίτη στις συναλλαγές του με τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα
· Η προστασία της προσωπικής ψηφιακής περιουσίας του πολίτη
· Η εκπαίδευση και ενημέρωση για θέματα ασφάλειας σε ειδικές κατηγορίες πληθυσμού (ανήλικοι, υπερήλικοι)
· Η εμπέδωση της εμπιστοσύνης και της ασφάλειας στις ηλεκτρονικές συναλλαγές
· Κατάρτιση οδικού χάρτη για ηλεκτρονικές πληρωμές, ηλεκτρονική ταυτοποίηση και ηλεκτρονική υπογραφή
Ομάδα 4: Ομάδα Δικτύων Πρόσβασης Νέας Γενιάς
Η Ομάδα Δικτύων Πρόσβασης Νέας Γενιάς πρέπει να προδιαγράψει όλους εκείνους τους παράγοντες που θα χαρακτηρίζουν ποιοτικά και ποσοτικά την ευρυζωνική πρόσβαση στο μέλλον. Θα συζητήσει το θέμα της δικτυακής ουδετερότητας, του ψηφιακού μερίσματος, των δικαιωμάτων και των ελευθεριών στο διαδίκτυο και την πρόσβαση, την ολοκλήρωση της ευρυζωνικότητας ως ένα ενιαίο εργαλείο/κανάλι επικοινωνίας και ενημέρωσης.
Ωστόσο πέρα από τα ποιοτικά στοιχεία η Ομάδα θα πρέπει να παρακολουθήσει στενά τις εξελίξεις στο θέμα του έργου του FTTH του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, οι οποίες εξελίξεις αναμένεται να είναι καθοριστικές αλλά και έντονες το προσεχές εξάμηνο. Οι εξελίξεις στον σχεδιασμό θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τις ταχύτητες πρόσβασης του μέλλοντος, ένα θέμα που επίσης πρέπει να αναλυθεί και η Ομάδα να καταλήξει ποια είναι η επιθυμητή ταχύτητα πρόσβασης και ποια είναι η ελάχιστη ταχύτητα ευρυζωνικής υπηρεσίας.
Η Ομάδα θα πρέπει να συζητήσει και να πάρει πρωτοβουλίες για την μετάβαση στο IPv6 και τις προκλήσεις που εκεί θα παρουσιαστούν. Η μετάβαση στο νέο πρωτόκολλο αναμένεται να είναι πολυετής και πολύ σύντομα θα χρειαστούν συντονισμένες ενέργειες από όλους του φορείς (του δημόσιου τομέα συμπεριλαμβανομένου) προκειμένου να μην υπάρξουν σημαντικά προβλήματα. Να σημειωθεί πως στο θέμα του IPv6 θα απαιτηθούν σημαντικές προσπάθειες για την ενημέρωση και εκπαίδευση των πολιτών.
Η κατακόρυφη αύξηση των υπηρεσιών που θα προσφέρονται μέσα από τα Δίκτυα Νέας Γενιάς θα κάνει ολοένα και πιο επίκαιρο το θέμα της δικτυακής ουδετερότητας. Ο τρόπος με τον οποίο οι εταιρείες προσφέρουν υπηρεσίες πρόσβασης, ο τρόπος με τον οποίο οι χρήστες προσθέτουν πάνω στην πρόσβαση άλλες υπηρεσίες είναι θέματα που πρέπει να συζητηθούν και να προκύψουν κοινά συμπεράσματα.
Η Ομάδα πρέπει επίσης να ηγηθεί του δημόσιου διαλόγου για το ψηφιακό μέρισμα. Παρακολουθώντας την πρωτοβουλία του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων σχετικά με την αποτίμηση του φάσματος ραδιοσυχνοτήτων θα χρειαστεί να διερευνήσει την μεγιστοποίηση των πλεονεκτημάτων των απελευθερωμένων συχνοτήτων προς την πλευρά της ευρυζωνικότητας. Το Ψηφιακό μέρισμα θα μπορέσει να συνεισφέρει σημαντικότατα (όπως έδειξε και η πρόσφατη δημοπρασία συχνοτήτων στην Γερμανία) στην ανάπτυξη Ασύρματων και Κινητών Δικτύων Νέας Γενιάς αλλά και να λύσει μεσοπρόθεσμα το πρόβλημα της πρόσβασης σε απομακρυσμένες και αραιοκατοικημένες περιοχές της χώρας.
Οι εργασίες της Ομάδας πάνω στα Ασύρματα και Κινητά Δίκτυα Νέας Γενιάς θα επιτρέψουν την ενδυνάμωση του συνθήματος “πρόσβαση στο διαδίκτυο κάθε στιγμή, παντού, για όλους”. Ωστόσο η Ομάδα θα πρέπει να εξετάσει και να σχεδιάσει το μέλλον μία προσιτής κινητής ευρυζωνικότητας, όπου ο ανταγωνισμός δεν θα στρεβλώνεται από δυσκολίες στην εγκατάσταση σταθμών βάσης. Αυτές οι δυσκολίες που ουσιαστικά απαγορεύουν την ανάπτυξη Ασύρματων και Κινητών Δικτύων Νέας Γενιάς θα πρέπει να συζητηθούν και με την Τοπική Αυτοδιοίκηση ενώ ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να δοθεί στην ενημέρωση της κοινής γνώμης σχετικά με τους κινδύνους δικτύων με λίγους σταθμούς βάσης.
H Ομάδα πρέπει να παρακολουθεί την ενσωμάτωση στη εθνική νομοθεσία της δέσμης μεταρρυθμίσεων των επικοινωνιών (Telecom Package) της Ε.Ε. όπως αυτή αποφάσιστηκε τον περασμένο Νοέμβριο. Τέλος συστήνεται η παρακολούθηση του έργου της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και η υποβολή προτάσεων προς την Επιτροπή για την βελτίωση της ποιότητας των τηλεπικοινωνιών προϊόντων.
Θεματικές ενότητες συζήτησης:
· Τα Δίκτυα Νέα Γενιάς ως φυσική υποδομή
· Θεσμικές και ρυθμιστικές παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της ποιότητας των παρεχομένων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών
· Η παρακολούθηση του FTTH του ΥπΥΜεΔι
· Η θεσμοθέτηση της δικτυακής ουδετερότητας
· Η βέλτιστη αξιοποίηση του ψηφιακού μερίσματος
· Η ομαλή μετάβαση στο ipv6 και η μέγιστη αξοποίηση των πλεονεκτημάτων του
· Η προώθηση των ασύρματων δικτύων νέας γενιάς και η δημιουργία του κατάλληλου θεσμικού περιβάλλοντος
· Η συμμετοχή και οι ευθύνες του δημοσίου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης στα Δίκτυα Νέας Γενιάς ως υποδομή
· Η πρόκληση και η θεσμική ενθάρρυνση της δημιουργίας ελληνικού περιεχομένου και νέων υπηρεσιών για τα Δίκτυα Νέας Γενιάς
Ομάδα 5: Oμάδα Παιδείας, Έρευνας και Καινοτομίας
Η αξιοποίηση της έρευνας για την οικονομική ανάκαμψη και ανάπτυξη, η σωστή αξιοποίηση της από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, η προετοιμασία της νέας γενιάς για την νέα ψηφιακή εποχή, η εκπαίδευση των μαθητών στα εργαλεία των τεχνολογιών πληροφορικής, η ενθάρρυνση των φοιτητών/σπουδαστών προς της κατεύθυνση της έρευνας και της καινοτομίας είναι προϋποθέσεις για την δημιουργία μιας καινοτομίας λιγότερο τεχνοφοβικής, περισσότερο δημιουργικής και οικονομικά πιο εύρωστης.
Αναλυτικότερα στόχος της Ομάδας είναι η ανάπτυξη της αναγκαίας ερευνητικής και τεχνολογικής βάσης στον ελληνικό παραγωγικό ιστό, σε συνεργασία με τους ερευνητικούς φορείς, ώστε να υποστηριχθεί το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας προς την παραγωγή «πράσινων», υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντων και υπηρεσιών, τη διείσδυση σε νέες αγορές, την υποστήριξη των αναγκών της κοινωνίας αλλά και την παραγωγή νέας γνώσης που μπορεί να αξιοποιηθεί.
Για αυτό είναι χρήσιμο να πραγματοποιηθεί ένας ουσιαστικός διάλογος ανάμεσα στους εκπροσώπους του παραγωγικού κόσμου, τους ερευνητές και τον πολιτικό κόσμο, ώστε για τις σχετικές δράσεις που χρηματοδοτεί το Δημόσιο, η έρευνα να ανταποκρίνεται στη ζήτηση κι όχι μόνο στις δυνατότητες προσφοράς των ερευνητικών αποτελεσμάτων, όπως γινόταν κατά βάση στο παρελθόν. Σήμερα πρέπει να προχωρήσει ο εντοπισμός των τεχνολογικών απαιτήσεων του παραγωγικού ιστού της χώρας και της κοινωνίας γενικότερα.
Η επένδυση στον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για τις σχετικές δημόσιες πολιτικές, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των παραγωγών κοινωνικών αγαθών, όπως τα Υπουργεία, οι Περιφέρειες και οι Οργανισμοί Κοινής Ωφέλειας.
Επίσης, η μείωση της γραφειοκρατίας, η απλούστευση των διαδικασιών και η διευκόλυνση των επιχειρήσεων και γενικότερα των συμμετεχόντων στην εφαρμογή των χρηματοδοτούμενων ερευνητικών έργων θα αποτελέσει σημαντικό στόχο στο σχεδιασμό των νέων σχετικών δράσεων
Τέλος η Ομάδα θα πρέπει ενδελεχώς να συζητήσει, λαμβάνοντας υπόψη το ευρωπαϊκό περιβάλλον, την αξιοποίηση νέων εκπαιδευτικών εργαλείων στις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης και θα πρέπει να εντοπίσει τον τρόπο με τον οποίο θα καλλιεργηθούν ψηφιακές δεξιότητες στον μαθητή καθώς επίσης και εκείνη την χρυσή τομή στην εκπαίδευση που θα μυεί με μέτρο και ισορροπίες τα νέα παιδιά στον κόσμο της πληροφορίας και των υπολογιστών.
Θεματικές ενότητες συζήτησης:
· Ο προσδιορισμός της θέσης της Πληροφορικής (ως γνωστικού αντικειμένου) και της θέση των υπολογιστών (ως εκπαιδευτικού) εργαλείου στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια παιδεία
· Η καινοτομία και η αριστεία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση
· Ο εντοπισμός των ερευνητικών απαιτήσεων του παραγωγικού ιστού της χώρας
· Η ενθάρρυνση της έρευνας στις ΤΠΕ προς όφελος της ανάπτυξης και της e-επιχειρηματικότητας
· Η σύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με τον ευρύτερο δημόσιο τομεά προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης νέων εργαλείων
· Η μείωση της γραφειοκρατίας στην χρηματοδότηση της έρευνας
Ομάδα 6: Ομάδα Ψηφιακού Χάσματος
Παρά τους υψηλούς ρυθμούς αύξησης της διείσδυσης της ευρυζωνικότητας, μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού μένουν αποκομμένα από την πρόσβαση στο διαδίκτυο. Πρόκειται για άτομα που ενδεχομένως χρειάζονται περισσότερο από όλους την ευρυζωνική πρόσβαση, αφού μέσω αυτής αναπληρώνουν τις ευκαιρίες επικοινωνίας που η γεωγραφική ή κοινωνική απομόνωση τους επιβάλει. Ταυτόχρονα, οι υπηρεσίες που δίνονται με ψηφιακές τεχνολογίες δεν είναι σε ποσότητα και ποιότητα τέτοιες που μπορούν να αποτελέσουν καταλύτη στη χρήση του διαδικτύου από τους πολίτες, είτε αυτοί πλήττονται από το ψηφιακό χάσμα είτε όχι.
To Ψηφιακό Χάσμα στην Ελλάδα έχει δύο μορφές και μία κύρια αιτία: το γεωγραφικό χάσμα που σημειώνεται στις απρόσιτες, απομακρυσμένες και αραιοκατοικημένες περιοχές της χώρας και το κοινωνικό χάσμα που αφορά όλες εκείνες τις πληθυσμιακές ομάδες που λόγω οικονομικών ή κοινωνικών παραγόντων (άνθρωποι κάτω από τα όρια της φτώχειας, μακροχρόνια άνεργοι, ηλικιωμένοι κ.α.) δεν έχουν ή/και δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στην ψηφιακή τεχνολογία. Η επίλυση της αιτίας, που σίγουρα θα βοηθούσε στο να αυξηθεί ο αριθμός πολιτών που κάνουν χρήση του διαδικτύου για την εξυπηρέτησή τους, είναι να επιλέξουν περισσότεροι φορείς, δημόσιοι και μή, να επενδύσουν στις ψηφιακές τεχνολογίες ως βασική πλατφόρμα επικοινωνίας με πελάτες και ενδιαφερόμενους, παρέχοντας τις βασικές τους υπηρεσίες μέσα από αυτό.
Οι δύο πρώτες μορφές μπορούν να αναλυθούν με κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά κριτήρια και να δοθούν κατάλληλες λύσεις στα πλαίσια αυτά. Το τρίτο απαιτεί μία προσπάθεια αναβάθμισης της χρήσης ψηφιακών υπηρεσιών και του internet από τη πλευρά της πολιτείας και της δημόσιας διοίκησης για να αποτελέσει μηχανή ώθησης. Στα πλαίσια αυτού του κειμένου και των ομάδων εργασίας που θα στελεχωθούν, θα υπάρξουν συνέργειες με την ομάδα εργασίας για τη Δημόσια Διοίκηση και τη Κοινωνία. Η Ελλάδα μπορεί, λαμβάνοντας μέρος στης ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για να ξεπεραστεί το ψηφιακό χάσμα, και δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στη καινοτομία δημόσιων υπηρεσιών με συμμετοχή ομάδων πολιτών, να τοποθετηθεί στο χάρτη με θετικό τρόπο.
Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην γενικότερη ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, παρακολουθώντας τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή Digital Agenda 2020 και στην συντονισμένη καταπολέμηση του ψηφιακού αναλφαβητισμού σε όλες τις ομάδες πληθυσμού, ειδικές και μη.
Τέλος όσον αφορά στην υποδομή, η απάντηση στο Ψηφιακό Χάσμα είναι η ευρυζωνικότητα ως καθολική υπηρεσία, κάτι που πρέπει να μελετηθεί με ιδιαίτερη προσοχή από την ομάδα. Όσον αφορά στις υπηρεσίες και την ετοιμότητα του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα είναι θέμα συνεργιών με άλλες ομάδες εργασίας. Στη πρώτη περίπτωση γνώμονας πρέπει να είναι η βέλτιστη εξυπηρέτηση του μέγιστου δυνατού αριθμού πολιτών, στη δεύτερη, ορθή λειτουργία της αγοράς με ταυτόχρονη δέσμευση της πολιτείας να της παρέχεται ο πληροφοριακός όγκος που απαιτείται για να μπορέσει να δημιουργήσει πρωτοπόρες υπηρεσίες.
Στόχος της ομάδας είναι να προτείνει βραχυπρόθεσμες λύσεις για την ελαχιστοποίηση των περιοχών χωρίς πρόσβαση, να καταρτίσει έναν οδικό χάρτη υλοποίησης της ευρυζωνικότητας ως καθολικής υπηρεσίας, να προτείνει μέτρα για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, να μελετήσει λύσεις για τις ψηφιακά αποκλεισμένες πληθυσμιακές ομάδες. Τέλος πρέπει να προτείνει μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες δράσεις για την διείσδυση των δικτύων νέας γενιάς, ως δεύτερο κύμα πολύ γρήγορης πρόσβασης, στους γεωγραφικά και κοινωνικά αποκλεισμένους.
Θεματικές ενότητες συζήτησης:
· Άμεση αποτύπωση και μέτρηση του Ψηφιακού Χάσματος και του Ψηφιακού Αναλφαβητισμού
· H αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων σήμερα τεχνολογικών μέσων για την όσο το δυνατόν ταχύτερη διάθεση ευρυζωνικών υπηρεσιών σε όλους τους κατοίκους της χώρας
· Η θεσμοθέτηση της ευρυζωνικής υπηρεσίας βασικό δικαίωμα - Η καθολικότητα της ευρυζωνικής υπηρεσίας
· Η επέκταση σε βάθος χρόνου των Δικτύων Νέας Γενιάς στις γεωγραφικά απομακρυσμένες περιοχές της χώρας
· Η άρση του αποκλεισμού από την Κοινωνίας της Πληροφορίας για ειδικές ομάδες πληθυσμού
· Η πρόσβαση ειδικών ομάδων πληθυσμού στα Δίκτυα Νέας Γενιάς - Μελλοντική αποφυγή δημιουργίας νέων νησίδων ψηφιακά αποκλεισμένων πολιτών.
· Παροχή πληροφοριών από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα πάνω στις οποίες μπορούν να δημιουργηθούν υπηρεσίες.
· Αναβάθμιση της χρήσης του internet για παροχή υπηρεσιών σε ποίτες και οργανισμούς.
Ομάδα 7: Oμάδα για την Δημόσια Διοίκηση και την Κοινωνία
Κέντρο της εξυπηρέτησης και της καθημερινής εμπειρίας του πολίτη στον δημόσιο τομέα είναι η ροή της πληροφορίας. Οι αιτήσεις για πιστοποιητικά, τα πρωτόκολλα, η έκδοση αδειών, η ενημέρωση και η πληροφόρηση από τις κρατικές βάσεις δεδομένων, αποτελούν κοστοβόρες και αναποτελεσματικές -ενίοτε- διαδικασίες ανταλλαγής πληροφοριών. Η Ψηφιακή Δημόσια Διοίκηση του 2020 πρέπει να μεταμορφώσει το σημερινό μοντέλο εξυπηρέτησης του πολίτη υπό το πρίσμα της καχύποπτης και χρονοβόρας διοχέτευσης της πληροφορίας, σε μία ανοιχτή, δομημένη και γρήγορη προσφορά της. Τα ψηφιακά εργαλεία μπορούν να οδηγήσουν την δημόσια διοίκηση στην εξωστρέφεια και να μετατρέψουν την πληροφορία από κρατικό μυστικό που είναι σήμερα, σε δημόσιο δικαίωμα κάθε πολίτη.
Η ψηφιακή τεχνολογία θα κάνει ευκολότερη την καθημερινότητα του πολίτη, αμεσότερη την πρόσβαση του στην δημόσια πληροφορία, πιο διαφανή την λειτουργία του κράτους και της πολιτικής ζωής. Η ανατροπή των σχέσεων κράτους πολίτη, η πληροφορία ως δημόσιο αγαθό, η νέα δημόσια διοίκηση της Ψηφιακής Ελλάδας του 2020, η εκπαίδευση των πολιτών και των δημοσίων υπαλλήλων σε μία νέα σχέση εξυπηρέτησης και η στροφή του δημόσιου τομέα προς την κοινωνία με την προσφορά εργαλείων ΤΠΕ, είναι θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν από την Ομάδα. Ο σχεδιασμός αφορά όλο το φάσμα του δημόσιου τομέα και το βάθος του θα ξεκινά από τα απλά θέματα της καθημερινότητας για να φτάσει στα μεγάλα θέματα της λειτουργίας του κράτους και της διαφάνειας στην δημόσια ζωή.
Ένα βασικό παραδοτέο της ομάδας είναι να εξετάσει κάθε θεσμικό πλαίσιο που εμποδίζει την γρήγορη και ασφαλή δημιουργία ψηφιακής εναλλακτικής λύσης σε ήδη υπάρχουσα “χάρτινη” διαδικασία. Αυτό μπορεί να είναι για παράδειγμα αριθμός πρωτοκόλλου, υπογραφή, υπεύθυνη δήλωση κλπ.
Στόχος της Ομάδας είναι να περιγράψει την θέση της Δημόσιας Διοίκησης μέσα στην Ψηφιακή πραγματικότητα και τις υπηρεσίες που θα προσφέρει προς την Κοινωνία. Ο σχεδιασμός αφορά όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων του ευρύτερου δημόσιου τομέα (υγεία, εξυπηρέτηση του πολίτη, διαφάνεια και δικαιοσύνη, πολιτισμός, μεταφορές, περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση, γεωργία και κτηνοτροφία, τουρισμός), από την εκκίνηση της πληροφορίας έως την τελική προσφορά υπηρεσιών στον πολίτη. Βασικός άξονας του σχεδιασμού είναι επίσης χρονολόγιο των προτεινόμενων λύσεων, λαμβάνοντας υπόψιν όποιες προτάσεις προκύψουν για παρέμβαση σε θεσμικό ή πολιτικό πλάισιο.
Θεματικές ενότητες:
· Η πληροφορία και η πρόσβαση σε αυτήν ως δημόσιο δικαίωμα
· Η αξιοποίηση και απελευθέρωση της δημόσιας πληροφορίας
· Η ανάδειξη των εργαλείων του openlabs
· To cloud computing στις σχέσεις κράτους πολίτη και η παρουσία του κράτους στο διαδίκτυο
· Η ψηφιακή τεχνολογία ως εργαλείο διαφάνειας και αντιμετώπισης της διαφθοράς
· Δράσεις και ιδέες ανά τομέα (υγεία, μεταφορές, τουρισμός, τοπική αυτοδιοίκηση κ.α.)
· Η ανάπτυξη μητρώων πολιτών και επιχειρήσεων